به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تهران، حجت الاسلام کریم خان محمدی، در نشست هم اندیشی «بازگشت به قرآن و تبیین عقلانیت» که به همت مدرسه راهبری علم و عمل تهران، شامگاه روز دوشنبه در محل سازمان دارالقرآن کریم برگزار شد، به تبیین مفهوم عقلانیت پرداخت و اظهار داشت: جامعه شناسان غربی معتقدند هر فردی هدفی برای خود مشخص کند و بداند که می خواهد برای رسیدن به آن هدف اعمال و رفتاری را انجام بدهد این نوع رفتار را عقلانیت ابزاری می نامند.
وی افزود: فلاسفه غربی این نوع عقلانیت ابزاری را نفی کرده و می گویند هدف وسیله را توجیه نمی کند و به عقلانیت جامع معتقدند. ما در اندیشه اسلامی با عقلانیت جامع غربی فاصله داریم، زیرا عقلانیت جامعی که غربی ها به آن رسیده اند عقلانیت پدیداری است، ولی آنچه که ما مسلمانان به لحاظ فلسفی و قرآنی معتقدیم عقلانیت وحیانی و وجودی است.
پژوهشگر حوزوی ادامه داد: در عقلانیت وحیانی و وجودی، ارزش ها و باورها باید عقلانی باشد و به تبع آن رفتار و اعمال ما نیز باید عقلانی باشد، بنابراین ما در مقابل مسلک پدیداری، مسلک وجودی یا همان عقلانیت وحیانی را تایید می کنیم.
وی با بیان اینکه قرآن کتاب مرجع است، گفت: ما معتقدیم بر اساس قرآن می توان جامعه سازی کرد، در حالی که هنوز دستورات کاربردی قرآن به درستی در جامعه محقق نشده است، لذا ضروری است به قرآن بازگردیم.
خان محمدی در ادامه با اشاره به اهمیت گفتگو در هدایت جامعه و تحقق دستورات قرآنی، گفت: جامعه ای که اهل گفتگو باشد در همه زمینه ها راه درست را پیدا خواهد کرد و چنانچه هم اکنون شاهد آسیب هایی در جامعه هستیم و در مواردی موفق به هدایت جامعه نشده ایم به این جهت است که جامعه ما گفتگو محور نیست.
وی با بیان اینکه دین اسلام غایت محور است، تصریح کرد: استاد محمدرضا حکیمی در کتاب «جامعه سازی قرآنی» با استناد به آیات و روایات متعدد اثبات می کند که دین غایت محور است. بنا بر این برای تشخیص یک جامعه سالم باید بررسی کنیم که آیا در جامعه ورع و تقوا است یا نه؟ که نمونه آن را در ماه مبارک رمضان شاهد هستیم که آمار جرم ها و آسیب های اجتماعی کاهش می یابد اما مثلا در ماه های دیگر این آسیب ها افزایش دارد و باید بررسی کنیم که اشکال کار کجاست و چرا ما نتوانسته ایم این مشکلات را رفع کنیم.
خان محمدی در پایان با بیان اینکه جامعه باید مبتنی بر حکمت باشد، گفت: استدلال به جای احساس، علم گرایی به جای مداح محوری، دین باوری، اقامه عدالت، توحید محوری، و کتاب محوری از جمله مهم ترین شاخصه هایی هستند که جامعه و جوانان را بر اساس عقلانیت و حکمت تربیت می کند. ۳۱۳/۴۲
